(س 371) آيا ارش مثل ديه مهلت پرداخت دارد يا خير؟

ج ـ چون اَرشْ ضمان جرح و نقص اطراف است كه در حقيقت همان ديه اطراف است با تفاوت در تقدير، و عدم تقدير و چون ديه اطراف به حكم عموم ادلّه و فتاوا از نظر زمان ادا، حكم ديه نفس را دارد، پس اَرشْ هم به خاطر الغاى خصوصيت و فحوا حكم همان ديه اطراف را دارد و در مهلت پرداخت مانند ديه نفسْ است كه در عمد و شبه عمد و خطا متفاوت مى باشد. 10/2/77

(س 372) در مورد قتل عمد با فرض تراضى به ديه، چنانچه زمان پرداخت ذكر نشده باشد، ابتداى مهلت از چه زمانى محاسبه مى شود ( تاريخ وقوع، زمان صدور حكم يا زمان مصالحه )؟

ج ـ مبدأ سال پرداخت در ديه عمد زمان تراضى به ديه مى باشد نه زمان وقوع جنايت.

(س 373) ابتداى مهلت پرداخت در ديه طرف، تاريخ صدور حكم است يا تاريخ وقوع جنايت؟

ج ـ ابتداى زمان از حين استقرار است و در جنايت طرف اگر غير مسرى باشد، از حين جنايت و اگر سرايت كرد، از زمان شروع سرايت است.

(س 374) با عنايت به اينكه در قانون مجازات اسلامى مهلت پرداخت ديه در قتل خطايى، ظرف سه سال مى باشد، نحوه پرداخت آن بايد به صورت تقسيط ( مثلاً هر سال ثلث ديه ) باشد، يا اينكه جانى مى تواند كلّ مبلغ ديه را در آخر سال سوم بپردازد؟

ج ـ در هر سال بايد ثلث ديه را بپردازد.

(س 375) در مواردى كه براى پرداخت ديه مهلتْ معيّن شده است، آيا ابتداى زمان پرداخت، زمان صدور حكم است يا تاريخ وقوع قتل؟ و با فرض تراضى به ديه در قتل عمد از جهت زمان پرداخت، آيا بين عمد و غير عمد تفاوت وجود دارد يا خير؟

ج ـ در ديه قتل عمدْ ملاك تراضى و مصالحه است، چه در مقدار و چه از نظر زمان پرداخت، اما اگر فقط تراضى به پرداخت ديه باشد، جانى در انتخاب قيمت اصول مخيّر و زمان پرداخت هم از زمان تراضى محاسبه مى شود نه زمان وقوع قتل. اما در ديه خطا از زمان استقرار ديه كه در قتل از زمان مرگ محاسبه مى شود.