(مسئله 270) اگر شخصى بعد از تمام شدن طواف و انصراف از آن، شك كند كه آيا طواف را زيادتر از هفت دور به جا آورده، يا شك كند كم تر به جا آورده، به شكّ خود اعتنا نكند و طوافش صحيح است، ليكن در صورت دوم، احتياط در استيناف و از سر گرفتن است.

(مسئله 271) اگر بعد از طواف شك كند كه طواف را صحيح به جا آورده يا نه، در صورتى كه اِتيان هفت دور معلوم باشد، مثلاً احتمال بدهد كه از طرف راست طواف كرده يا مُحدث بوده يا از داخل حجر اسماعيل(عليه السلام)طواف كرده، اعتنا نكند و طوافش صحيح است، گرچه در محلّ طواف باشد و از آنجا منصرف نشده باشد يا به كارهاى ديگر مشغول نشده باشد.

(س 272) اگر شخصى در اثناى طواف در صحت شوط سابق يا جزئى از شوطى كه بدان مشغول است و محلّ آن گذشته، شك بكند، چه حكمى دارد؟

ج ـ طواف او صحيح است.

(مسئله 273) اگر شخصى در آخر دور كه به حجرالاسود ختم شد، شك كند كه هفت دور زده يا هشت دور يا بيشتر، به شكّ خود اعتنا نكند و طوافش صحيح است، و اگر قبل از رسيدن به حجرالاسود و تمام شدن دور، شك كند كه دورى كه در آن قرار دارد، دور هفتم است يا هشتم، طوافش باطل است.

(مسئله 274) اگر شخصى در آخر طواف يا در اثناى آن ميان شش دور و هفت دور و هر چه پاى نقيصه در كار است، شك كند، طواف او باطل است، امّا شكّ در طواف مستحبّى بنا را بر كم تر بگذارد و طوافش صحيح است.

(مسئله 275) شخص كثيرالشّك در عدد دورها به شكّش اعتنا نكند؛ و معيار در كثيرالشّك، عرفى است و ظنّ در عدد دورها اعتبار ندارد و حكم شك را دارد.

(س 276) اگر در حال طواف شك كند كه شوط چندم است و با همين حال طواف را ادامه دهد، بعد به يك طرفِ شك يقين

كند و اعمال را تمام نمايد، آيا عملش به نحوى كه ذكر شد صحيح است؟

ج ـ احتياط واجب در اعاده طواف است و صحّت آن محلّ اشكال است، چون مانعيّت شك بما هو هو، وجود دارد، كه در روايت ابى بصير، اعاده و استيناف با شكّ در طواف تعليل شده است، به قوله «حتى يحفظ».[1]

--------------------------------------------------------------------------------

[1]. وسائل الشيعة 13: 362، أبواب الطواف، باب 33، ح 11.