|
4. تساوي زن و مرد، مسلمان و غيرمسلمان در قصاص نفس و اطراف (اعضا)
قرآن کريم بر برابري قصاص در تمامي اصناف انساني تأکيد مي ورزد و هيچ گونه مزيّتي را از جهت جنسيّت و ديانت نمي پذيرد و هر چيزي که با اين معيار مخالف باشد بايد توجيه گردد و يا به اهلش واگذار شود. براي اين نظريه به دو دسته از آيات خاص و آيات عام، استدلال شده است: آيات 178 و 179 سوره بقره و 45 سوره مائده و 33 سوره اسراء از جمله ي آيات خاص در اين نظريه هستند و آيات 40 و 41 سوره شوري و 126 سوره نحل و 194 سوره بقره از آيات عام در موضوع قصاص مي باشند. اين آيات اطلاق دارند و با صراحت، بر برابري ميان زن و مرد، بَرده و آزاد، مسلمان و کافر، دلالت مي کنند؛ چنان چه نسبت به مليّت، رنگ و نژاد اطلاق دارند. علاوه بر اين، اطلاق و صراحت آيات در دلالت، با مذاق شريعت و جهت گيري کلي کتاب و سنّت در مساوات و برابري انسان ها، تأييد مي گردد. حاصل سخن آن که، در مسأله ي قصاص، نه برابري در جنسيّت (زن بودن و مرد بودن) لازم است و نه برابري در ديانت (مسلمان بودن و غيرمسلمان بودن)، بلکه آيات قرآني دلالت مي کنند بر اينکه جان انسان ها محترم است و هر کس عمداً اقدام به قتل ديگري کند، اولياي مقتول حق دارند قاتل را قصاص نمايند، بدون آنکه لازم باشد مالي را به عنوان مابه التفاوت ديه پرداخت کنند. و از اين معنا روشن مي شود که: برخي روايت هايي که در اين مسأله بر نابرابري قصاص زن و مرد، مسلمان و غيرمسلمان وارد شده اند از آن جهت که با قرآن در اين موضوع مخالفت دارند و داراي ايرادهاي فقه الحديثي هستند، نمي توانند مرجع فتوا و رأي فقهي قرار گيرند.[48] --------------------------- [48]. ر.ک: فقه و زندگي (برابري قصاص).
|