(مسئله 299) اگر انسان عمداً و از روى اختيار، كارى كه روزه را باطل مى كند، انجام دهد، روزه او باطل مى شود، و چنانچه از روى فراموشى باشد، به روزه او ضرر نمى زند؛ ولى جنب، اگر بخوابد و به تفصيلى كه در (مسئله 291) گفته شد، تا اذان صبح غسل نكند، روزه او باطل است.

(مسئله 300) اگر روزه دار، سهواً يكى از كارهايى كه روزه را باطل مى كند، انجام دهد و به خيال اينكه روزه اش باطل شده، عمداً دوباره يكى از آنها را انجام دهد، در صورتى كه در ياد گرفتن مسئله كوتاهى كرده باشد، روزه او باطل مى شود؛ و بايد توجه داشت كه هرگاه روزه ماه رمضان به وسيله يكى از مبطلات آن باطل شود، امساك از مفطرات و مبطلات، هنوز به وجوب خود باقى است و انجام هر يك از آن مفطرات، حرام و معصيت كبيره است، و ناگفته نماند كه هر چند روزه باطل است؛ امّا وجوب امساك و روزه بودن بقيّه ساعات روز، از احكام مختصّ روزه ماه رمضان است كه شارع تعالى، به احترام رمضان و روزه آن، واجب نموده است. آرى، روزه اى كه در غير ماه رمضان باشد، اگر باطل شد، انجام مبطل بعد از آن، وفق قاعده و جايز است و اين حكم خلاف قاعده، مختصّ روزه ماه رمضان و ماه نزول قرآن و شهرالله است كه به حَسَب ادلّه كافى و وافى، ثابت است.